Vanaf 2026 is het zover: laadpalen worden verplicht bij nieuwbouw. Door de nieuwe Europese EPBD IV-regels verandert er behoorlijk wat voor projectontwikkelaars, VvE’s, gebouweigenaren en ondernemers. Wat houdt dat precies in, wie moet wat regelen en hoe pak je dit technisch én juridisch handig aan? In deze blog krijg je alles helder op een rij, inclusief praktijkvoorbeelden en een checklist. Zo kom je niet voor verrassingen, boetes of onnodige kosten te staan.
Samenvatting: vanaf 2026 worden laadpalen bij nieuwbouw verplicht (EPBD IV)
EPBD IV (Europese richtlijn energieprestatie gebouwen) stelt vanaf 29 mei 2026 duidelijke eisen aan laadinfrastructuur bij nieuwbouw en renovatie. Ook voor bestaande utiliteitsbouw komen er verplichtingen rond elektrische laadpalen en voorbekabeling aan.
In één oogopslag: wie, wat, wanneer
- Nieuwbouw woongebouwen en utiliteit: Vanaf 2026 minimaal 1 laadpunt én voorbekabeling voor 50% van de parkeerplaatsen.
- Ingrijpende renovatie: Meestal dezelfde eisen, als de renovatie meer dan 25% van de gebouwschil aanpakken betekent.
- Bestaande utiliteitsbouw (bedrijfspanden, kantoren, winkels): Uiterlijk 2027 minimaal 1 laadpaal per 5 parkeerplaatsen. Overheidsgebouwen al vanaf 2025.
- VvE’s en bestaande woongebouwen: Vooral verplicht als er gerenoveerd wordt, maar bewonersinitiatieven vragen om een goede basisinfrastructuur.
Wat is EPBD IV en waarom verandert de laadinfrastructuur-eis?
EPBD IV is de nieuwste Europese richtlijn voor energieprestaties van gebouwen. De focus ligt op duurzamere gebouwen en snellere elektrificatie van mobiliteit. Daarom stimuleert EPBD IV de aanleg van laadpunten, volledige voorbekabeling, smart charging en loadbalancing.
Verschil EPBD III vs EPBD IV
- EPBD III: Minder streng, beperkte reikwijdte, vooral voor grotere utiliteitsgebouwen.
- EPBD IV: Strikter, lagere drempelwaarden, meer nadruk op smart charging.
- Implementatietijdlijn: Deadlines liggen op 2025 (overheid), 2026 (nieuwbouw/renovatie), 2027 (utiliteit).
Voor wie geldt de verplichting?
Niet iedereen krijgt op dezelfde manier te maken met deze verplichtingen. Hieronder zie je per gebouwtype wat er voor jou geldt.
Woongebouwen (incl. VvE’s en gedeelde parkeergarages)
- Nieuwbouw: Minimaal 1 laadpunt en voorbekabeling voor 50% van de parkeerplaatsen.
- Voorbeeld: Een complex met 40 parkeervakken heeft minstens één laadpaal nodig en op twintig plekken moet het leidingwerk alvast klaarliggen.
- VvE’s: Zorg voor goede besluitvorming.
Utiliteitsbouw (kantoren, winkels, bedrijfsverzamelgebouwen)
- Nieuwbouw/Uitbreiding: Minimaal 1 laadpunt en voorbekabeling voor 50% van de parkeerplaatsen.
- Bestaande panden: Uiterlijk 2027 minimaal 1 laadpunt per 5 parkeerplaatsen (20%).
- Voorbeeld: Kantoorpand met 50 plekken = per 2027 minstens 10 actieve laadpunten.
Overheidsgebouwen en bijzondere functies
- Overheidsgebouwen: Meer haast: minimaal 1 per 5, al vanaf 2025. Dus op tijd starten met voorbereiden.
- Publieke gebouwen: Vallen grotendeels onder de utiliteitseisen, check altijd bij je gemeente.
Eisen per scenario (met voorbeelden)
Wat precies moet, is afhankelijk van het type project en het moment. Hieronder alle drempels en voorbeelden:
Nieuwbouw: minimaal 1 laadpunt + voorbekabeling (bijv. 50%) en “1 per 5” waar nodig
- Minimaal 1 laadpunt: Alle nieuwbouw, inclusief woningen/appartementen, moet minimaal één actieve laadpaal hebben.
- Voorbekabeling voor 50%: Bijvoorbeeld, parkeergarage met 60 plekken = 1 laadpunt en 30 parkeerplaatsen voorbereid.
- Winkelcentrum: Met 120 parkeerplaatsen: 1 laadpunt, 60 voorbekabeld (en na 2027: 24 actieve laadpunten — 1 per 5).
Ingrijpende renovatie: drempelwaarden en uitzonderingen
- Geldt bij renovatie >25% gebouwschil/parkeerterrein.
- Eisen bijna gelijk aan nieuwbouw. Uitzonderingen alleen als het technisch of financieel echt niet haalbaar is; dat moet je goed onderbouwen.
Bestaande utiliteitsbouw: verplichtingen en termijnen (2025–2027)
- 2025: Overheidsgebouwen minimaal 1 per 5.
- 2027: Alle overige utiliteit minimaal 1 laadpunt per 5 plekken. Geen strikte voorbekabelingseis, maar dit wel alvast voorbereiden is slim.
Technische eisen en veiligheid
Een goede installatie draait om meer dan kabels trekken; veiligheid en capaciteit regel je gedegen.
NEN 1010, Mode 3/4, load balancing en slim laden (NTA 8043)
- NEN 1010: De norm waar je aan moet voldoen qua elektrische veiligheid.
- Mode 3 (AC laden, standaard) & Mode 4 (DC snelladen).
- Load balancing en slim laden: Via NTA 8043 kun je het netwerk verdelen zonder overbelasting.
- Laat altijd een gecertificeerde installateur het werk doen.
Loze leiding vs voorbekabeling: definities, materiaalkeuze en documentatie
- Loze leiding/leidingdoorvoeren: Alleen buis, geen kabels, voldoet doorgaans niet meer.
- Voorbekabeling: de kabel tot aan de parkeerplaats aanleggen, zodat deze direct bruikbaar is voor een laadpunt is vanaf 2026 verplicht. Leg de leidingloop en capaciteit goed vast.
- Materiaalkeuze: Denk na over brandwerendheid en het vermogen voor later.
Brandveiligheid en beheer (EV en e-bike laden)
- Beveilig auto-laadgroepen met eigen zekeringen.
- E-bike laden in nieuwbouw: Is verplicht bij een x-aantal woningen. Doe dit in een brandveilige kast of ruimte, altijd op een aparte groep.
Netcapaciteit en toekomstbestendig ontwerp
Voldoende stroom voor meerdere laadpunten vraagt om slimme keuzes.
Load balancing-profielen en slimme laadintegratie
- Load balancing: Stroomgebruik slim verdelen, netverzwaring voorkomen.
- Smart charging volgens NTA 8043: Je laadinfrastructuur koppelen aan zonnepanelen of piekmomenten in je verbruik.
Gefaseerde uitrol: “voorbekabeling nu, uitbreiden later”
- Voorbereiden is vooruitdenken: Zorg nu voor minimaal 50% voorbekabeling. De laadpunten uitbreiden kan later, zodra er meer vraag is of het net het toelaat.
- Fasering: Scheelt kosten en houdt je flexibel.
Kosten, subsidies en fiscale voordelen
Wat kost het en waar liggen de voordelen?
Kostenposten uitgesplitst (hardware, installatie, netaansluiting, beheer)
- Laadpaal (hardware): €900 – €1.800 per laadpunt (excl. montage)
- Voorbekabeling & aanleg: Gemiddeld €100 – €400 per parkeerplek
- Netaansluiting/verzwaring: €1.000 – €6.000 afhankelijk van situatie
- Loadbalancing/software: €400 – €1.000 per gebouw
- Beheer & onderhoud: €200 – €400 per jaar per paal
Subsidies en fiscale regelingen (EIA/MIA/Vamil) + relevante RVO-links
- EIA (Energie-Investeringsaftrek): Tot 45% voordeel op installatie en hardware (zie RVO EIA)
- MIA/Vamil: Fiscaal voordeel op milieuvriendelijke investeringen (RVO info)
- Let op: Je moet wel goed documenteren voor subsidies, vraag de installateur naar de laatste status.
VvE en juridische organisatie
Voor VvE’s: een laadpaal in de parkeergarage regelen, zo pak je het aan.
Stap-voor-stap: besluitvorming, bekabelingsplan en verbruikstoerekening
- Peil wie er belangstelling heeft bij bewoners.
- Neem een besluit volgens het modelbesluit VvE.
- Laat een technisch bekabelingsplan maken (toekomstbestendige voorbekabeling voor 50%).
- Maak duidelijke afspraken: wie betaalt installatie, stroom en onderhoud?
- Werk met individuele verbruiksmeters per laadpaal of duidelijke verrekenafspraken.
Modelclausules en onderhoudsafspraken
- Leg alles vast in het huishoudelijk reglement én notulen.
- Maak meteen goede afspraken over onderhoud, storingen en vervanging.
- Verdeel de kosten eerlijk, op basis van gebruik.
Checklist & beslisboom
Check snel of, en wat, je moet voorbereiden voor laadpalen en/of voorbekabeling:
Snel bepalen: moet ik nu 1 laadpunt, 50% voorbekabeling of “1 per 5”?
- Nieuwbouw?
Ja → Minimaal 1 laadpunt, 50% voorbekabeld - Ingrijpende renovatie met >25% gebouwschil/parkeerterrein?
Ja → Zelfde eisen als nieuwbouw - Bestaande utiliteitsbouw voor 2027?
Ja → Per 2027 minimaal 1 laadpunt per 5 parkeerplaatsen - Overheidsgebouw?
Ja → Per 2025 al 1 per 5
Offerte- en oplevercheck (wat zet je in de uitvraag)
- Klopt de installatie volgens NEN 1010 en NTA 8043?
- Is er gekozen voor volledige voorbekabeling (dus géén loze leidingen)?
- Is loadbalancing en smart charging voorbereid?
- Is de brandveiligheid EV/e-bike op orde?
- Zijn afspraken over onderhoud, verrekening en gebruik vastgelegd?
Veelgestelde vragen
Wanneer exact verplicht?
- Nieuwbouw/renovatie: vanaf 29 mei 2026 (inwerkingtreding EPBD IV)
- Bestaande utiliteitsbouw: uiterlijk 2027
- Overheidspanden: per 2025
Hoe wordt gehandhaafd?
Gemeenten en omgevingsdiensten controleren. Niet voldoen = kans op een handhavingsbevel en/of boete.
Wie is verantwoordelijk?
- Nieuwbouw/Verbouwing: Gebouweigenaar/opdrachtgever
- VvE: Bestuur, na besluit ALV
- Bedrijfspand: Eigenaar, tenzij contractueel anders afgesproken met huurder
Bronnen en verdere richtlijnen
Kijk ook bij je gemeente voor lokale procedures en advies.
Conclusie en volgende stap
Wil je straks aan alle laadpaalverplichtingen voor nieuwbouw voldoen? Begin op tijd: voorbekabeling en slimme laadinfra kosten tijd én geld. Maak gebruik van fiscale voordelen, denk meteen aan een toekomstbestendig ontwerp en betrek je installateur vroeg in het traject. Vraag tijdig offertes aan, neem je VvE of collega’s mee in het proces en voorkom verrassingen.
