Warmte en Elektrotechniek: Een Gevaarlijke Combinatie
Wanneer de temperaturen stijgen, nemen de risico’s voor elektromonteurs op de werkplek aanzienlijk toe. Werken in de brandende zon of in slecht geventileerde ruimtes kan leiden tot oververhitting en concentratieverlies. Dit kan ernstige gevolgen hebben, zowel voor de gezondheid van de monteur als voor de veiligheid van elektrische installaties.
Wat zeggen de cijfers?
Uit gegevens van het RIVM blijkt dat in de zomer van 2022 het aantal werkgerelateerde ongevallen tijdens warme periodes met 15% toenam. Van deze incidenten vond een aanzienlijk deel plaats in de bouw en elektrotechniek. Vooral situaties waarbij langdurig buiten werken, slecht geventileerde ruimten en het gebruik van zware apparatuur een rol speelden, bleken risicovol.
In een enquête onder 500 elektromonteurs die werkzaam zijn in de buitendienst, gaf 68% aan dat ze tijdens warme dagen sneller fouten maken door concentratieverlies. Daarnaast gaf 42% aan dat ze weleens klachten hadden van uitdroging of vermoeidheid tijdens het werk.
Risico’s tijdens de Zomermaanden
1. Oververhitting (Hittestress)
Werken in direct zonlicht of in slecht geventileerde technische ruimtes kan leiden tot oververhitting. Bij temperaturen boven de 25°C beginnen de eerste symptomen van hittestress, zoals duizeligheid en verminderde alertheid. Bij 30°C en hoger wordt het risico aanzienlijk groter, vooral als er zware fysieke inspanning bij komt kijken.
Voorbeeld:
Bij een groot installatieproject in Rotterdam in de zomer van 2023 moesten monteurs buiten werken bij temperaturen boven de 32°C. Twee medewerkers kregen te maken met uitdrogingsverschijnselen, ondanks de aanwezigheid van waterpunten. Dit benadrukt het belang van het plannen van pauzes en het dragen van ademende werkkleding.
2. Concentratieverlies
Uit verschillende onderzoeken blijkt dat bij temperaturen boven de 27°C de cognitieve prestaties met 10-15% kunnen afnemen. Voor elektromonteurs kan dit leiden tot fouten bij het aansluiten van bedrading of bij het interpreteren van technische schema’s.
Voorbeeld:
Tijdens een onderhoudsklus aan een schakelkast in een slecht geventileerde ruimte merkte een monteur dat hij tijdens de controle enkele aansluitingen over het hoofd had gezien. De binnentemperatuur bleek ruim boven de 30°C te liggen. Gelukkig werd de fout op tijd ontdekt, maar het incident onderstreepte de noodzaak van betere ventilatie en werkplanning.
3. Elektrische gevaren door warmte
Wanneer kabels en andere elektrische materialen worden blootgesteld aan hoge temperaturen, kan dit leiden tot versnelde veroudering van isolatiemateriaal. Dit verhoogt de kans op kortsluiting of stroomlekkages. In sommige gevallen kan oververhitting van verdeelkasten zelfs brand veroorzaken.
Voorbeeld:
In een fabriekshal waar zonnepanelen waren geïnstalleerd, liep de temperatuur op een warme zomerdag op tot 38°C. Door de warmte raakten enkele kabelgoten oververhit, wat leidde tot isolatieschade. De installatie moest tijdelijk stilgelegd worden voor inspectie en reparatie.
Praktische Tips voor Veilig Werken
1. Begin Vroeg en Vermijd de Heetste Uren
Werkzaamheden zo veel mogelijk in de vroege ochtend of late namiddag plannen kan hittestress verminderen. In sommige gevallen kan de werktijd aangepast worden naar de koelere delen van de dag.
Tip:
Probeer klussen die concentratie en precisie vereisen te plannen vóór 11 uur ’s ochtends.
2. Hydratatie is Essentieel
Regelmatig water drinken, zelfs als je geen dorst hebt, is cruciaal. Vermijd dranken met cafeïne of veel suiker, omdat die juist vocht onttrekken.
Praktijkvoorbeeld:
Een installatiebedrijf in Eindhoven heeft sinds 2022 op elke werkplek een koelbox met waterflessen staan. Monteurs kunnen zonder verantwoording pauzeren om te drinken, wat heeft geleid tot minder klachten van vermoeidheid.
3. Schaduw en Bescherming
Waar mogelijk moet schaduw gecreëerd worden met bijvoorbeeld tentdoeken of parasols. Beschermende kleding, zoals een zonnehoed en luchtige werkkleding, helpt om de lichaamstemperatuur stabiel te houden.
4. Controleer Apparatuur en Materialen
Door hitte kunnen kabels zacht worden en isolatie kan poreus raken. Voer bij temperaturen boven de 30°C extra inspecties uit om te controleren op schade.
5. Pauzes inplannen
Een korte pauze van 10 minuten per uur kan het risico op oververhitting aanzienlijk verlagen. Tijdens deze pauzes is het belangrijk om in de schaduw te rusten en te drinken.
Conclusie: Voorbereiding is de Sleutel
Zomerhitte hoeft geen gevaar te zijn, mits er goede voorbereidingen worden getroffen. Door bewust te zijn van de risico’s en actief maatregelen te nemen, kunnen elektromonteurs veilig en efficiënt blijven werken, zelfs tijdens de warmste dagen.
Door deze tips in acht te nemen en de werkomstandigheden aan te passen, wordt niet alleen de veiligheid verhoogd, maar blijft ook de productiviteit op peil.
Heb je aanvullingen of wil je je eigen ervaringen delen? Laat het ons weten in de reacties!
