Waarom moet jij dit weten?
De overgang naar duurzame energie zorgt ervoor dat jij als elektromonteur steeds vaker werkt met gelijkstroom (DC) naast de bekende wisselstroom (AC). Het is belangrijk om het verschil goed te begrijpen, omdat je anders onveilig kunt werken of verkeerde materialen gebruikt.
Het verschil in één zin
- Wisselstroom (AC) verandert steeds van richting.
- Gelijkstroom (DC) loopt maar één kant op.
Gelijkstroom: wat is het?
Bij gelijkstroom blijft de spanning constant. Er is een positieve en negatieve kant, net als bij een batterij. De stroom loopt van plus naar min.
🟢 Voorbeelden uit jouw werk:
- Zonnepanelen (DC tot aan de omvormer)
- Accu’s en batterijopslag
- DC-laadpalen voor elektrische auto’s
- Elektronica in machines of regelkasten
Wisselstroom: wat is het?
Bij wisselstroom wisselt de richting van de stroom 50 keer per seconde (50 Hz). De spanning stijgt en daalt in een sinusvorm. Dit is de standaardvorm van stroom die uit het stopcontact komt.
🟢 Voorbeelden:
- Stroom in woningen, kantoren, fabrieken
- Aansluiting van verlichting, stopcontacten, airco’s
- Motoren en pompen
Hoe zie je het verschil tussen gelijkstroom en wisselstroom?
Gebruik je een oscilloscoop, dan zie je:
- Bij AC: een golvende lijn (sinusvorm).
- Bij DC: een rechte, stabiele lijn.
Met een multimeter kun je vaak zowel AC als DC meten. Let op de instellingen!
Waarom is gelijkstroom gevaarlijker?
⚠️ Gelijkstroom is lastiger te onderbreken bij kortsluiting.
De stroom blijft vloeien, wat de kans op een vlamboog vergroot. Daarom zijn:
- DC-zekeringen anders gebouwd
- Speciale DC-schakelaars nodig
- PBM’s cruciaal bij DC-installaties
Praktische situaties voor jou als elektromonteur
- Zonnepanelen aansluiten:
Je werkt met DC tot aan de omvormer. Daarna wordt het AC. Weet precies wanneer je overschakelt en pas je installatie daarop aan. - Laadpaal installeren:
Snelladers gebruiken vaak DC. Hiervoor gelden andere veiligheidseisen dan bij AC-laadpunten. - Accu-opslagsystemen:
Je installeert een DC-systeem dat ook teruglevert aan het net (AC). Dit vraagt om dubbel inzicht en slimme beveiliging.
5 tips voor veilig werken met AC en DC
- Check of je met AC of DC werkt voordat je begint.
- Gebruik de juiste meetapparatuur.
- Pas de juiste zekeringen en schakelaars toe.
- Lees datasheets van nieuwe installaties.
- Draag PBM’s bij DC-installaties, zoals vonkbestendige kleding.
Meer kennis = meer waard
Werk jij aan zonnepanelen, accu’s of DC-laadpunten?
Dan heb je specialistische kennis die niet iedere elektromonteur heeft.
👉 Doe de salaristest voor elektromonteurs en ontdek of je genoeg verdient.
